Γράφει η Παυλίνα Μπεχράκη
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΤΕΧΝΗ
Ή Τέχνη αποτελεί έκφραση ανακατατάξεων, λαών και κοινωνικών εξελίξεων. Είναι η ίδια η ζωή, μιας και είναι μνήμες, από βιώματα πολιτισμικής παράδοσης, και από ιστορικά γεγονότα. Γιά να αναπτυχθεί να καρπίσει, χρειάζεται, της Ιστορίας το γόνιμο έδαφος. Έμείς οι Έλληνες, έχουμε μια λαμπρή και πολυκύμαντη Ιστορία, εξ ου και το “ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΑΥΜΑ” που είναι ο φάρος της ανθρωπότητας. Άν και η Ελλάδα μας, έζησε επί αιώνες κάτω από κυριαρχία βαρβάρων, και ανακόπηκε η άνθιση της Τέχνης, ήταν τόσο μεγάλη η κληρονομιά της, που όταν ανέκτησε την ελευθερία της, και κτίστηκε από την αρχή το κράτος, έγινε άξια συνοδοιπόρος με την υπόλοιπη Ευρώπη, στο τοπίο της Τέχνης. Οί δημιουργοί μας, τίμησαν και τιμούν ,ως γνήσιοι Έλληνες, την Πατρίδα, και σ’ αυτόν τον τομέα, όπως και σε όλους τους άλλους, στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.
-Ή Ιστορία της ανθρωπότητας, απλώνεται πάνω από το ανθρώπινο τοπίο, χιλιάδες αιώνες πρίν. Από τη πολύ μακρινή εκείνη εποχή, η κομψότητα, σε ορισμένα σχήματα εργαλείων, και μιλάμε για τους προϊστορικούς χρόνους, έδειχνε μια αίσθηση αρμονίας, και ισορροπίας. Άρα μπορούμε από τότε να μιλάμε για μια πρωτόγονη μορφή Τέχνης. Περνάμε τρέχοντας από τις ορθάνοιχτες πόρτες, πλέον της Ιστορίας της Τέχνης, στον 7ο αιώνα π.Χ όπου το “ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΑΥΜΑ“, δεν έχει προηγούμενο σε λάμψη και ωραιότητα.
-Ή ΑΡΧΑΙΑ Ελληνική Τέχνη, άσκησε αποφασιστική επίδραση στη διαμόρφωσε των τεχνών στη Δύση. Οί πρώτοι μιμητές θα είναι οι Ρωμαίοι. Μετά τη πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μια διαφορετική Τέχνη αναπτύχθηκε στη διάρκεια του Μεσαίωνα. Από τον 15 αιώνα, οι Ιταλοί καλλιτέχνες ζωγράφιζαν με ενθουσιασμό, με βάση την υπέρτατη εκείνη ομορφιά της αρχαίας Ελληνικής Τέχνης, πιστεύοντας, ότι ξανάβρισκαν την λαμπρότητα εκείνης, μιμούμενοι τη Ρωμαϊκή Τέχνη, που ήταν μίμηση όπως προείπαμε της Ελληνικής. Αύτή η ψευδαίσθηση, κράτησε, ως τον 19ο αιώνα, όπου τελικά έγινε γνωστή η αληθινή Ελληνική Τέχνη, που ήταν μέχρι τότε άγνωστη, κρυμμένη στα σωθικά της σκλαβωμένης επί αιώνες ή ερείπια σκόρπια, πάνω στη γή της, η κλεμμένη από αρχαιοκάπηλους ξένους, όπως ξέρουμε από τα διαβάσματά μας.
-Ή ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ Τέχνη, επίσης, προέρχεται απευθείας, από την αρχαία Ελληνική, με διαφορετικό το πνεύμα των έργων. Ή αρχαία Τέχνη απεικόνιζε τη πραγματικότητα, ενώ αντίθετα η Βυζαντινή, θέλησε να περιγράψει ότι τη πραγματικότητα αλλά το επουράνιο. Τά τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς, ή μόνη Τέχνη που επέζησε, και κράτησε αναφτή τη φλόγα της παράδοσης, είναι η Λαϊκή Τέχνη που διαφύλαξε την Ελληνική ταυτότητα.
-Με τη γέννηση του Νεοελληνικού κράτους, η Ελληνική Τέχνη ακολούθησε, για να μη πούμε μιμήθηκε, όπως ήταν φυσικό, όλα τα κινήματα που αναπτύχθηκαν, στον έξω κόσμο, και κυρίως στην Ευρώπη και την Αμερική. Ή χρονική περίοδος, των δύο πολέμων και όχι μόνο, του 20ου αιώνα, όπου η φωτιά και ο σίδηρος είχε τον πρώτο λόγο, αποτυπώθηκε από τη Τέχνη, γιατί όπως είπαμε, αυτός είναι ο προορισμός και ο σκοπός της γνήσιας Τέχνης. Είναι μια Τέχνη δύσκολη και αντιφατική, απεικόνιση της απελπισμένης ανθρωπότητας, αλλά βίωσε και τον μεγαλύτερο διωγμό απο τον παράφρονα ηγέτη της Ναζιστικής Γερμανίας. Αύτός ο μανιακός, καταδίωξε με μανία την μοντέρνα Τέχνη, την τραγική για όλη την ανθρωπότητα εκείνη εποχή, και την ονόμασε “ΕΚΦΥΛΙΣΜΕΝΗ ΤΕΧΝΗ”. Οί καλλιτέχνες, αυτοεξορίστηκαν, και τα έργα τους άλλα σκορπίστηκαν στους πέντε ανέμους, άλλα καταστράφηκαν, άλλα κλάπηκαν και φυλάχθηκαν για μελλοντική χρίση από τους εγκληματίες Ναζί.
-ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ αυτό το σύντομο οδοιπορικό της Τέχνης, θά πούμε, πως σήμερα οι καλλιτεχνικές τάσεις έχουν πάρει παγκόσμιες διαστάσεις, και πως όπως φαίνεται, οι νεοέλληνες καλλιτέχνες, κουβαλάνε τη γονιδιακή κληρονομιά τη θαυμαστή, και διαπρέπουν στό Παγκόσμιο τοπίο αυτής της πανέμορφης και ματαιόδοξης κυρίας. Διακρίνονται για το βαθύ αίσθημα της εικαστικής γλώσσας, τη διαχειρίζονται με μοναδική δεξιότητα, και είναι πρώτοι μεταξύ των πρώτων!
–ΑΠΛΟΙ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΠΟΛΥΜΟΡΦΗ
“Ή Τέχνη είναι καθρέφτης τής αισθητικής μας ζωής, αλλά και το πιό όμορφο μέσο επικοινωνίας ανάμεσα σ’ ανθρώπους και λαούς”.
“Κάθε Τέχνη, περιέχει εικόνες και φωνές, από τη φυσική και την κοινωνική ζωή, και αποπνέει ευχαρίστηση, διδαχή, και λύτρωση”.
“Ή μορφή στη Τέχνη, στη ζωή, και στη φύση, έχει τη μεγαλύτερη σημασία. Ή πιό υπέροχη συνθετική ουσία Τέχνης, είναι η μορφή, καθώς με μία αέναη πνοή, γίνεται η νομοθέτρια της ύλης”.
“Ο Πολιτισμός δεν μπορεί, να διαιωνιστεί, και να πάρει οποιαδήποτε αναπτυγμένη μορφή, αν δεν εκφράσουν οι δημιουργοί, με το έργο τους, την εποχή τους, τα πιό αξιόλογα πράγματα, και γεγονότα”.
“Οί Τέχνες, όταν δεν αλλάζουν φόρμες, και δεν διανοίγουν νέους ορίζοντες, δέν επιτελούν τον προορισμό τους”
“Τά γνήσια έργα Τέχνης, αποκαλύπτουν αλήθειες, εκφράζουν το φυσικό, και τον ανθρώπινο κόσμο, αποθανατίζουν, στιγμές της ζωής χαρούμενες, ή τραγικές, είναι θησαυροφυλάκια, με πολύτιμα αγαθά. Συγκίνηση, ανθρωπιά, συμπόνια, χαρά, παρηγοριά, καλλιέργεια, ιδέες, μύθους, μυστικά και μυστήρια της μάνας φύσης, γνώση, ευτυχία, λύτρωση”.
“Μεγαλοφυία στη Τέχνη, είναι εκείνο το πνεύμα, που μεταμορφώνει δυναμικά, το φυσικό, ψυχικό, και κοινωνικό αντικείμενο, και δίνει αιώνιά αισθητική απόλαυση, και διδαχή”.
“Τά Αριστουργήματα της Τέχνης, γεννιούνται από δημιουργούς, Καλλιτέχνες, που περιγράφουν πρόσωπα και πράγματα, με δωρική λιτότητα, και εκφράζουν συναισθήματα, καταστάσεις και προβλήματα, της ζωής.”
“Άξια θαυμασμού, είναι η αυθόρμητη, πρωτότυπη, και καθαρή δημιουργία, που δίνει νέο ρίγος, νέο φώς, και νέα δύναμη στόν κόσμο”.
“Ή αισθητική στη Τέχνη, είναι η εναρμόνιση των στοιχείων, της ομορφιάς, του μέτρου, και του ύφους, σε ένα ευχάριστο και υποβλητικό σύνολο, καλλιτεχνικής δημιουργίας.”
“Ή αληθινή Τέχνη, έχει τη δυνατότητα, να λιγοστεύει τό άδικο, και να είναι ένα ιατρείο ψυχών”.
“Μέ τη Τέχνη, η ασχήμια του κόσμου λιγοστεύει, έτσι που με τα διδάγματά της, μας δίνει πολλά παραδείγματα, για τη περιστολή του κακού.”
“Ή έμπνευση, είναι σύλληψη ρικόνων, παραστάσεων, γοητευτική ανάπλαση μορφών, και αρμονικών σχημάτων, που επιτελείται, με τη δύναμη της φαντασίας.”
“Οί Δημιουργοί, έχουν χρέος να παρουσιάζουν τη πραγματικότητα ώς έχει, και όχι να ωραιοποιούν, τα πράγματα, αντίθετα, πρέπει, να τη παρουσιάζουν με ρεαλισμό, ώστε να θαυμάζεται η ομορφιά, και διδακτικά, να απαλλάσσει τον κόσμο από τις ασχήμιες του.”
“Η Τέχνη, είναι η κόρη, της ομορφιάς και την αντιγράφει, όπως κάθε θυγατέρα τη μάνα της.”
“Ή πολύμορφη Τέχνη, αποκαλύπτει, τη σχέση των ανθρώπων, με τον απέραντο κόσμο και συντελεί στον εξευγενισμό, στην ευτυχία, και τη λύτρωση τους.”
“Γιά να ανθίσει η Τέχνη, σε ψυχών στα κοινωνικά περιβόλια, θέλουν ελευθερία, και γλώσσα όπως τα λουλούδια τον ήλιο, και το νερό”
“Ή Τέχνη, πρέπει να είναι αυτόνομη, για να υπηρετεί μεγάλους σκοπούς, και να τους εκπληρώνει στό ακέραιο. Αύτά είναι και τα τρία βασικά θεμέλια, που κάνουν στέρεο, λαμπρό και αθάνατο το οικοδόμημά της.”
“Ξεχωριστή αξία στους δημιουργούς πλων των εποχών, δίνει κάθε νέο επίτευγμα, που αναβρύζει από καλλιτεχνικές πηγές, με ανανεωμένη μορφή. Αύτό το υλικό, μετασχηματίζει τους πολιτισμούς των αιώνων.”
“Σκοπός της Τέχνης, είναι βασικά, η καλλιέργεια και η ανάπτυξη αισθημάτων, αξιών και ιδεών”.
“Τό μεγάλο χρέος του Καλλιτέχνη, είναι να παραστέκει πλάϊ στόν άνθρωπο, και να μπαίνει βαθύτερα μέσα στη ψυχή και στη συνείδησή του, να τον εξαγνίζει και να τον ανυψώνει”
“Ή Τέχνη δεν εκφράζεται με περίεργες συνταγές, όπως, ότι πρέπει να είναι απολίτικη ουδέτερη, να μην εκφράζει έντονα κοινωνικά προβλήματα κ.λ.π. Οί δημιουργοί, έχουν πλήρη επίγνωση, του προορισμού τους, να υπηρετούν τους σκοπούς της Τέχνης, που είναι η παραμάνα των ψυχών και των λαών”
“Ή Τέχνη είναι ο καθρέφτης του ανθρώπου, αντικαθρεφτίζει το είναι του, και φυσικά μαζί και τον τρόπο ζωής του ,τις συνθήκες διαβίωσής του”
“Ή Τέχνη πηγάζει από τη ζωή, περιγράφει, και αναπαρασταίνει κάθε όψη, και πλευρά της, και κάθε αγώνα της.”
[Από το εικονιζόμενο βιβλίο μου]
Σημ. Στη φωτ. η Παυλίνα Μπεχράκη στο εργαστήρι του Κορίνθιου ζωγράφου, στη Νεράτζα Κορινθίας, πριν κάποια χρόνια, όταν δίδασκε στη ΣΧΟΛΉ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΗΣ “ΓΚΑΛΕΡΙ ΜΠΕΧΡΑΚΗ”