RAP media

Γράφει η Παυλίνα Μπεχράκη

Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ τής Τέχνης φίλε Αναγνώστη, δεν είναι προνόμιο μόνο των ειδικών, για να μη πούμε, πως από πολλούς δήθεν ειδικούς, και “παντογνώστες”, λείπει εντελώς. Αντίθετα κατοικεί, ακόμα και στον πιό απλό θεατή, αμύητο και στηρίζεται, σε μια απλή, σωστή ψυχική αγωγή, και ευαισθησία, που του δίνει φτερά, στη κυριολεξία ,και ευτυχεί με τα δώρα που του προσφέρει απλόχερα η πολύμορφη Τέχνη, και τα χαίρεται αυτά, τα φλογερά, που του θερμαίνουν τον νού και τη καρδιά. [Τις ιδεοαξίες, τον έρωτα για τη ζωή, την ανθρωπιά, την αγάπη, για να δικαιούται να λέγεται Άνθρωπος!]

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ όμως να ζητάει και να παίρνει ο άνθρωπος, άπό ένα εικαστικό λογοτεχνικό, μουσικό, θεατρικό έργο για να νιώσει ανάτασηνα χαρεί να παρηγορηθεί σε στιγμές δύσκολες ώστε να αγαπήσει το πόνημα του Δημιουργού? Όταν για παράδειγμα, έχουμε απέναντί μας ένα ζωγραφικό έργο, πρέπει να ξέρουμε, ότι αυτό, μπορεί να φαίνεται ένα απλό έργο, με σχήματα, και χρώματα, αλλά στη πραγματικότητα μπορεί να είναι αρκετά περίπλοκο και πρέπει να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε την αλήθεια του. Τή γνήσια τη ποιοτική, που μας προσφέρει ευχαρίστηση αλλά συγχρόνως μας ανοίγει τον δρόμο, γίνεται μπροστάρης στον πηγαιμό μας, επιτελώντας τον προορισμό του.

Ό ΘΕΑΤΗΣ ενός έργου ζωγραφικού, λογοτεχνικού, θεατρικού μουσικού, οφείλει να λειτουργήσει σαν Κριτικός του έργου, να μπεί στη ψυχή του δημιουργού, ώστε να καταφέρει να ανακαλύψει τα μυστικά του μηνύματα. Βέβαια, πρέπει να καταλάβει, πως κάθε έργο, έχει τη δική του ζωή, και είναι αυτό ακριβώς που πρέπει να αναζητήσει, και να προσδιορίσει αντικειμενικά από τη μία, αλλά και υποκειμενικά παράλληλα, δεχόμενος, πάντα, τις αρχές, και τις διαδικασίες της καλλιτεχνικής δημιουργίας, που διαφέρει, από εποχή σε έποχή. Ό Αναγνώστης, ο θεατής, ενός εικαστικού λογοτεχνικού, θεατρικού έργου, και πάει λέγοντας, πρέπει να ξέρει, πως οι Καλλιτέχνες ,είναι και αυτοί άνθρωποι, όχι υπεράνθρωποι. Είναι δηλαδή, απλά άνθρωποι προικισμένοι με ευαισθησία μεγαλύτερη, και διόλου αλάθητοι.

ΔΙΑΦΟΡΟΙ παράγοντες, προσωπικοί, οικονομικοί, συνθήκες κοινωνικές, ή τάξη δηλαδή που ανήκει ο δημιουργός, η συγκυρία, που γεννήθηκε το έργο οι ψυχικοί παράγοντες του δημιουργού, το Φιλοσοφικό ρεύμα του καιρού του, η γενική αντίληψη της εποχής του, για την αλήθεια, την αρμονία, την ομορφιά, με την ευρεία έννοια της λέξης, παίζουν όλα μαζί τεράστιο ρόλο, και λόγο, στη διαμόρφωση του έργου.

ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΜΕ λοιπόν στο συμπέρασμα, ότι δίχως Κριτική ικανότητα, του δέκτη, και δίχως αυτοκριτική του δημιουργού, για το έργο που ποιεί, χωρίς δηλαδή κριτικό πνεύμα, δεν μπορεί να υπάρξει Τέχνη, που είναι στη τελική, απεικόνιση της υπαρκτής ζωής! Καί έχει ιδιαίτερη αξία ,διαχρονική αυτός ο λόγος αναμφισβήτητη, φίλε αναγνώστη, και μάλιστα δημιούργημα της Αρχαίας Ελληνικής ψυχής και σκέψης, που αφορά τα πάντα, ώς η Ανθρώπινη Ιστορία μας πληροφορεί! [Επιστήμη, Θρησκεία, ηθική μεταφυσική, παιδεία, πολιτική, ιδέες, και αξίες, αισθήματα, και συναισθήματα!

ΤΟ ΚΡΙΤΙΚΟ πνεύμα γεννήθηκε στη Ελλάδα, και ήταν χρέος των Σοφών μας Προγόνων, να ασκήσουν με συνέπεια και συνέχεια, αυτή τ διαδικασία, για να μας αφήσουν το τελειότερο σύστημα Κριτικής της υπέρτατης τέχνης της Ζωής, και τή Δημιουργίας! Όί Έλληνες ανέπτυξαν τη Κριτική της γλώσσας; που σημαίνει πως γνώριζαν ότι ήταν και η αρχή όλων των Τεχνών. Κατάλαβαν πρώτοι αυτοί, ότι χωρίς τη κριτική γλώσσα, τα, δεν υπάρχει δημιουργία άξια του ονόματός της!

Όταν θέλουμε να καταλάβουμε σε βάθος ώστε και να μπορέσουμε να κρίνουμε ένα έργο όπως του πρέπει, δίκαια, δηλαδή, πρέπει να έχουμε εξοικειωθεί, με τη Τέχνη, πηγαίνοντας στο Τοπίο της συχνά πυκνά, ώστε να το τοποθετούμε σωστά, στην εποχή κυρίως που δημιουργήθηκε, πότε και σε ποιές κοινωνικές και όχι μόνο συνθήκες έζησε ο δημιουργός, να ξέρουμε διαβάζοντας κάποια πράγματα, για τη Λογοτεχνική κριτική της εποχής του, ώστε να το τοποθετήσουμε εκεί που του αξίζει, συγκρίνοντάς τον με άλλους ομοτέχνους του εντείνοντας παράλληλα και τη δική μας αισθητική. Τελειώνοντας αυτή τη μικρή γραφή πρέπει να πούμε πως τα έργα Τέχνης είναι ζωντανοί οργανισμοί, που μας μιλάνε που κάνουμε διάλογο μαζί τους, τα κρίνουμε και κάνουμε και εμείς με τη σειρά μας την αυτοκριτική μας…….

[Σημ. Τά εικονιζόμενα έργα είναι εμού της ιδίας]